سقف عرشه فولادی یکی از سیستم‌های نوین در ساخت‌وسازهای امروزی است که با هدف افزایش سرعت اجرا، کاهش وزن مرده سازه و بهینه‌سازی اقتصادی توسعه یافته است. این سیستم متشکل از ورق‌های فولادی گالوانیزه ذوزنقه‌ای شکل، گل‌میخ‌های برشی و بتن مسلح است که ترکیب آن‌ها عملکردی مرکب میان فولاد و بتن ایجاد می‌کند. به دلیل ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد، این نوع سقف در ساختمان‌های بلندمرتبه، سازه‌های صنعتی و پروژه‌های با محدودیت زمانی کاربرد گسترده‌ای دارد.
اصول فنی و نحوه عملکرد سقف عرشه فولادی
در سقف عرشه فولادی، ورق فولادی ذوزنقه‌ای به‌عنوان قالب دائمی بتن و المان کششی در جهت دهانه عمل می‌کند. گل‌میخ‌های جوش‌شده روی تیرهای فولادی، انتقال برش بین بتن و ورق فولادی را تضمین می‌کنند و رفتار مرکب سازه را به وجود می‌آورند. این موضوع موجب افزایش ظرفیت باربری، کاهش تغییرشکل و جلوگیری از لغزش بین لایه‌ها می‌شود. همچنین حذف قالب‌بندی سنتی و کاهش زمان اجرا از مزایای کلیدی این سیستم است.
از منظر سازه‌ای، تحلیل بارهای وارده اعم از بارهای مرده، زنده، باد و زلزله در طراحی اهمیت بالایی دارد. ضخامت ورق، ارتفاع موج ذوزنقه، فواصل تیرریزی و ضخامت دال بتنی همگی در تعیین ظرفیت نهایی سقف عرشه فولادی نقش دارند.
آیین‌نامه‌ها و ضوابط طراحی سقف عرشه فولادی
محاسبات مربوط به این سقفها بر اساس آیین‌نامه‌های معتبر داخلی و بین‌المللی مانند مبحث دهم مقررات ملی ساختمان، آیین‌نامه AISC و توصیه‌های SDI (Steel Deck Institute) انجام می‌شود. این آیین‌نامه‌ها ضرایب کاهش مقاومت، ضوابط طراحی لرزه‌ای، ضخامت حداقل دال و جزئیات اجرایی گل‌میخ‌ها را مشخص می‌کنند.
ملاحظات اجرایی
یکی از مهم‌ترین مزایا در این نوع سقف ها، سهولت اجرا و صرفه‌جویی در زمان است. ورق‌ها پس از برش و فرم‌دهی در کارخانه، به محل پروژه حمل و روی تیرهای فولادی نصب می‌شوند. جوشکاری گل‌میخ‌ها، قرار دادن شبکه آرماتور حرارتی و بتن‌ریزی نهایی از مراحل اصلی اجراست. به دلیل حذف قالب‌بندی موقت و داربست، سرعت کار به‌طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. همچنین استفاده از این سقف موجب کاهش بار مرده تا ۳۰٪ نسبت به دال بتنی سنتی می‌شود که اثر مستقیمی بر کاهش ابعاد اعضای سازه‌ای و فونداسیون دارد.
ملاحظات اقتصادی و ایمنی
از جنبه اقتصادی، سقف عرشه فولادی به دلیل حذف هزینه قالب بندی و سرعت بالای اجرا، از به صرفه ترین گزینه ها در پروژه‌های بزرگ مقیاس محسوب می‌شود. در کنار این موضوع، مقاومت بالای سقف در برابر آتش‌سوزی با استفاده از پوشش‌های ضدحریق و رفتار مناسب لرزه‌ای، سطح ایمنی پروژه را افزایش می‌دهد.
جمع‌بندی
در نهایت، سقف عرشه فولادی یک راهکار کارآمد و مهندسی برای پروژه‌های مدرن است که علاوه بر کاهش زمان اجرا و هزینه‌ها، موجب بهبود عملکرد سازه‌ای و افزایش دوام می‌شود. تلفیق رفتار مرکب فولاد و بتن در این سیستم، آن را به انتخابی مطمئن برای سازه‌های شهری و صنعتی تبدیل کرده است. سقف های وافل نیز از سقف های سازه ای محبوب بخصوص در سازه های بتنی می باشند که می توانید مقاله مربوط به سقف وافل را هم مطالعه نمایید.